Lịch sử hình thành và hình ảnh ngày xưa của phố biển Nha Trang
Bài viết và sưu tập hướng đến Khánh Hòa 370 năm có sử dụng nguồn trên Web: chuyenxua.vn
NHA TRANG QUA LỜI KỂ ÔNG NĂM YERSIN
Nha Trang là thành phố biển du lịch quen thuộc của Việt Nam từ gần một thế kỷ qua, là nơi nghỉ mát, nghỉ dưỡng nổi tiếng ở khu vực phía Nam của miền Trung. Đất Nha Trang còn gắn liền với người bác sĩ huyền thoại người Pháp là Yersin mà cả hơn nửa đời đã gắn bó với nước Việt. Ông đã chọn Nha Trang làm nơi sinh sống, nghiên cứu, và cuối cùng là nằm xuống cũng tại nơi này.
Cửa sông Cái (sông Nha Trang) và làng chài. Phía xa là dãy núi Cô Tiên
Trong một cuốn sách về bác sĩ Yersin, ông được mô tả là chàng trai thích phiêu lưu mạo hiểm, luôn khát khao khám phá vẻ đẹp cùng những bí ẩn của thiên nhiên, vũ trụ. – “Năm 1891, lần đầu tiên đến Nha Trang, anh rất kinh ngạc trước khung cảnh hùng vĩ – núi với biển – ánh sáng chói ngời long lanh dưới nước, và sự yên tĩnh trong veo dưới một làn gió nhẹ của cảnh này sẽ còn mãi mãi là nơi gắn bó nhất với anh ở Đông Dương. Anh thấy nơi này có phần vắng vẻ. Nhìn từ ngoài biển, cả một dải cát trắng trên bờ biển, kéo dài đến sáu cây số là một bãi sa mạc”…

Sau một thời gian gắn bó với Nha Trang, bác sĩ Yersin đã nhận xét : Trên một bãi cát mịn dài bảy cây số, chạy theo đường vòng cung, những làn sóng đã được các vách đá làm dịu đi rất nhiều, không ngừng dào dạt. Cát trải dài trắng xóa lấp lánh dưới ánh mặt trời nhiệt đới này bị những đường uốn lượn của một dãy núi dài cắt ngang về phía Bắc, vừa đưa khu rừng nhiệt đới đi thẳng biển thành một mũi nhọn. (…). Và về khí hậu Nha Trang, trên bờ biển khí hậu dịu đi nhờ có hơi gió nhẹ từ trong đất liền và từ ngoài biển thay nhau đều đặn thổi về suốt cả ngày.(…). Ngày 9/6/1896, Yersin viết cho ông Ru (Bác sĩ Roux chuyên ngành vi trùng học): “Ông Ru quý mến ơi, xin ông hãy đến đây gặp lại tôi, nếu ông biết ở đây dễ chịu đến chừng nào. Không bao giờ nóng quá, không bao giờ lạnh quá và rất yên tĩnh để làm việc”

NHA TRANG XƯA
Trước thế kỷ 18, vùng đất này thuộc nước Chiêm Thành của người Champa nên đến nay vẫn còn nhiều di tích của người Chăm, nổi tiếng nhất là Tháp Bà Po Nagar.

Bản thân tên gọi Nha Trang cũng được phiên âm từ tiếng của người Chăm. Cho đến cuối thế kỷ 19, Nha Trang vẫn là một vùng đất hoang vu yên bình, thuộc Hà Bạc, huyện Vĩnh Xương, phủ Diên Khánh. Qua đến đầu thế kỷ 20, bộ mặt Nha Trang đã thay đổi nhanh chóng.
Biển Nha Trang đầu thế kỷ 20
Nghị định ngày 30 tháng 8 năm 1924 của Toàn quyền Đông Dương đã nâng cấp Nha Trang thành một thị trấn, được hình thành từ các làng cổ: Xương Huân, Phương Câu, Vạn Thạnh, Phương Sài, Phước Hải.

Đầu năm 1975, Ủy ban Quân quản Khánh Hòa chia Nha Trang thành 3 đơn vị hành chính: quận 1, quận 2 và quận Vĩnh Xương. Cũng trong năm này, tỉnh Khánh Hòa và Phú Yên sáp nhập thành tỉnh Phú Khánh.

Tháng 9 năm 1975, hợp nhất hai quận: quận 1 và quận 2 thành thị xã Nha Trang, gồm 17 phường: Lộc Thọ, Ngọc Hiệp, Phước Hải, Phước Hòa, Phước Tân, Phước Tiến, Phương Sài, Phương Sơn, Tân Lập, Vạn Thắng, Vạn Thạnh, Vĩnh Hải, Vĩnh Nguyên, Vĩnh Phước, Vĩnh Thọ, Vĩnh Trường, Xương Huân.

Năm 1977, thị xã Nha Trang được nâng lên cấp thành phố trực thuộc tỉnh và là tỉnh lỵ tỉnh Phú Khánh. Ngày 30 tháng 6 năm 1989, tái lập tỉnh Khánh Hòa từ tỉnh Phú Khánh cũ, Nha Trang là tỉnh lỵ tỉnh Khánh Hòa.
Nguồn: chuyenxua.vn
